راهنمای اصول و مبانی بکارگیری و بهره برداری از سیستم های آبیاری تحت فشار در فضای شهری + دانلود رایگان
جمع آوری و تدوین : افشین حقیقی
تهیه شده در واحد آموزش سازمان پارکها و فضای سبزشهرداری تبریز
- ۱ نظر
- ۳۱ مرداد ۹۶ ، ۱۰:۲۱
- ۲۵۶۰ نمایش
راهنمای اصول و مبانی بکارگیری و بهره برداری از سیستم های آبیاری تحت فشار در فضای شهری + دانلود رایگان
جمع آوری و تدوین : افشین حقیقی
تهیه شده در واحد آموزش سازمان پارکها و فضای سبزشهرداری تبریز
آبیاری قطره ای زیرسطحی جز انواع آبیاری های زیرسطحی است که امروزه از اهمیت و گسترش روز افزونی برخوردار است. آبیاری قطره ای زیرسطحی نسبت به سایر سیستم های آبیاری آب را در حجم و فشار کم تری استفاده می کند. در این روش، آب توسط نیروی ماتریک خاک جابجا می شود که این خود موجب حذف روناب سطحی و اثرات نفوذ سطحی می گردد. آب توسط لوله های فرعی مدفون در سرتاسر نیم رخ خاک توزیع می شود. در این روش، حجم مرطوب شده ناحیه رشد ریشه حداکثر و تلفات نفوذ عمقی حداقل می باشد.
در ایران از قرنها قبل در مناطق کم آب استفاده از کوزه های سفالی که در پای درختان دفن می شده اند، مرسوم بوده است. تا به مرور زمان، آب داخل کوزه، از جداره سفالی، تراوش و به خاک نفوذ کند. اکنون این سیستم بشکلی تغییر یافته بصورت آبیاری زیرسطحی با لوله های تراوا و یا لوله های قطره چکان دارد مورد استفاده قرار می گیرد.
لوله های تراوا سوراخ دار نیستند بلکه اسفنجی هستند و از لاستیک های بازیافتی تولید می شوند. در سیستم تراوا، جریان آب وجود ندارد بلکه یک فضای رطوبتی ملایم و نسبتا یکنواخت به شعاع تقریبی ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر(پیاز رطوبتی) در اطراف لوله ایجاد می شود. تکنولوژی تراوا به گونه ای است که با فشار خیلی کم ۲ تا ۸ متر فشار ، آب از دیواره لوله تراوا، تراوش می کند و پس از ایجاد یک فضای رطوبتی با اطراف خود به تعادل می رسد٬ یعنی به میزانی که ریشه آب را می مکد، لوله هم تراوش می کند و در سیستم هیچ گونه تبخیری نخواهیم داشت. در این سیستم طول لوله های لترال تراوا در هر قسمت نباید بیش از ۲۵ متر باشد تا یکنواختی پخش آب حفظ شود. این لوله ها براحتی قابل بریدن و اتصال هستند و همچنین بدون نیاز به اتصالات دیگر قابلیت خمیده شدن و حلقه شدن را دارند. این لوله ها بدلیل پخش آب بیشتر در مورد گیاهان متراکم تر استفاده می شوند.
لوله های قطره چکان دار نوع دیگری هستند که در این نوع لوله ها آب از طریق روزنه های روی لوله که به فواصل مختلفی قرار گرفته اند در محیط خاک پخش می شوند و این لوله ها به دلیل دارا بودن مقاومت و استحکام بالاتر نسبت به آسیب دیدگی و نفوذ ریشه گیاهان در آنها مقاوم ترند و همچنین بعلت دارا بودن سیستم تنظیم دبی خروجی اتوماتیک نسب به تغییرات فشار آب سیستم حساس نیستند. این نوع لوله ها نیز برای طیف وسیعی از گیاهان قابل استفاده هستند و با ظرفیت های پخش آب ( دبی های) گوناگون تولید می شوند. این نوع لوله ها قابلیت کاربرد تا طول های بیشتر از ۲۵ متر تا ۵۰ را نیز دارند.
اما نکته مهم این است که برای آبیاری زیر سطحی حتما باید از لوله های مخصوص آبیاری زیرسطحی استفاد کرد و نمی توان همان لوله های آبیاری قطره ای روسطحی را بکار برد. زیرا لوله های آبیاری زیرسطحی برای شرایط زیرخاک با ویژگی های کمی مقاوم تری نسبت به آسیب جوندگان و نفوذ ریشه ساخته شده است.
مزایای استفاده از آبیاری زیرسطحی
• صرفه جویی آب به میزان حداکثر و نبود تبخیر از سطح خاک
• افزایش کمی و کیفی گیاهان بعلع وجود رطوبت در دسترس همیشگی
• صرفه جویی سم و کود بعلت انتقال آن از طریق همین سیستم
• صرفه جویی انرژی، چون برای تراوش از لوله های تراوا نیاز به فشار چندانی نیست انرژی کمتری نیز لازم خواهیم داشت. مثلا چنانچه منبع استحصال آب، کمی مرتفع باشد حتی با اختلاف رقوم ارتفاعی ۳ متر بدون نیاز به پمپ می توان آبیاری انجام داد.
• عدم نیاز به تسطیح و تراس بندی در سطح خاک
• از بین رفتن تدریجی علفهای هرز
• قابل استفاده از مزارع و باغات تا باغچه منازل و گلدانها و زمینهای ورزشی
• عدم مزاحمت برای ماشین آلات و کارگران بعلت دفت بودن سیستم زیر زمین
• مصونیت از سرما و گرما به لوله ها و یخ زدگی
• مصونیت از آسیب و سرقت بعلت نداشتن آبپاش و تجهیزات رو زمینی
• اکسیژن رسانی به ریشه و کاهش نیاز به شخم
• قابلیت کنترل اتوماتیک
• طول عمر بالای سیستم (بسته به نگهداری و سرویس بین 10 تا 25 سال)
• عدم تاثیر وزش باد
• تکنولوژی باز یافتی، چون ماده اصلی و اولیه لوله های تراوا پودر لاستیک های فرسوده اتومبیل می باشد، علاوه بر مزیت قیمت تمام شده، از امتیاز تکنولوژی باز یافتی هم برخوردار است.
• قابل استفاده در هر نوع آب و خاک و هوا
• کاهش هزینه کارگری
• عدم سله بستن و فرسایش خاک
• قابل کاربرد روی شیب و دیواره ها
• قابل کاربرد در سیستم Roof Garden
محدودیت های استفاده از آبیاری زیرسطحی
• امکان جویده شدن توسط حیوانات
• امکان نفوذ ریشه به داخل لوله و آسیب به آن ( البته این مشکل با استفاده از لوله های مخصوص و برخی روش ها برطرف می شود)
• لوله گذاری در زیر خاک، چون در عمق ۱۰ تا ۴۰ سانتیمتری عمق خاک نصب می گردد، طبعا هزینه شیار کنی را به همراه دارد ولی در عوض نیازی به قطره چکان، بابلر، میکرو جت و ... نیست.
• زمینهای سنگی و کوهستانی، در زمینهایی که شیار کنی در آنها ناممکن یا خیلی مشکل است، مانند سنگی و کوهستانی، طبعا سیستم تراوا مناسب نبوده و سیستم قطره ای رو سطحی پیشنهاد می گردد.
• مشکل جوانه زنی بذرها که هنوز در لایه سطحی خاک قرار دارند.
نتیجه گیری
سیستمآبیاری قطره زیر سطحی همانند آبیاری قطره ای رو سطحی نیاز به سیستم تصفیه و فیلتراسیون برای جلوگیری از گرفتگی روزنه ها نیز می باشد و اگر این سیستم با دقت طراحی شود و سپس در بخش بهر برداری و نگهداری اصول آن رعایت شود می توان انتظار داشت این سیستم حداقل ۱۰ سال عمر کند و حجم زیادی از آب صرفه جویی شود.
بهترین نوع سیستم آبیاری قطره زیرسطحی می تواند بهره گیری ترکیبی از لوله های تراوا و لولههای قطرهچکان دار باشد تا بتوان با این ترکیب به بهترین یکنواختی پخش در قسمت های مختلف زمین رسید.
1. Chinese Evergreen (Aglaonema commutatum) آگلنومیا
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
Chinese evergreen is an attractive variegated foliage plant that grows well in low to medium light. I first got my Aglaonema for my bathroom so I could add some green to the last room in my house that was lacking foliage. The soil should be evenly moist, but can survive bouts of dryness. It’s important to note that the plant has a sap that is an irritant, so it’s best to keep away from curious pets and children.
2. Snake Plants (Sansevieria sp.) سانسیوریا
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
3. Zeezee plant (Zamioculcas zamiifolia) زامیوکالکاس
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
4. Dumbcane (Dieffenbachia sp.) دیفن باخیا
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
5. Schefflera (Schefflera sp.) شفلرا
نیاز متوسط به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
6. Spider Plant (Chlorophytum comosum) گندمی
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
7. Radiator Plant (Peperomia sp.) پپرومیا کاپراتا
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
8. Cast-iron plant (Aspidistra elatior) برگ عبایی
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
برگرفته از http://www.mindbodygreen.com/0-10414/8-easiest-plants-to-grow-in-your-home.html
9.Epipremnum aureum پتوس
علاوه بر اینها یکی از آسانترین گیاهان آپارتمانی نیز پتوس است و نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
10- قاشقی، یا پپرومیا (نام علمی Peperomia magnoliiaefolia
نیاز کم به نور تحمل خشکی و همیشه سبز
البته گیاهان آسان بیشتری هم برای نگهداری در آپارتمان وجود دارد و به این مقدار محدود نمی شود.
بقیه گیاهان را دوستان بر اساس سلیقه و تجربه آسانی نگهداری اضافه کنند لطفا
کتاب اطلس رنگی گیاهان زینتی ایران تألیف محمد حسن طهرانی از انتشارات محمدی بوده که گزیده ای کوتاه از این کتاب جهت معرفی و آشنایی بیشتر با این اطلس را ملاحظه می فرمایید:
با توجه به لزوم بهره گیری و گسترش روزافزون احداث فضای سبز در محیط های شهری و ساماندهی فضاهای سبز برون شهری، امروزه توجه ویژه ای به مسائل و مشکلات در این باب می گردد. از میان مشکلات موجود در این صنعت حیاتی در حیات شهری می توان به عدم شناخت و آشنایی با گیاهان زینتی ای اشاره کرد که در فضای سبز کاربرد فراوان دارند. به طور معمول افراد غیر متخصص با توجه به سلایق شخصی تعدادی گیاه را برای محوطه فضای سبز انتخاب نموده و شروع به کاشت آن در حیاط منازل مسکونی و یا باغ ویلاهای خود می نمایند، که معمولاً بعد از گذشت زمان گیاهان خشک شده و یا با توجه به عدم انتخاب صحیح و شناخت نیازهای گیاهان، آنها دارای رشد مناسب و زیبایی مورد نظر نخواهند بود، در صورتی که با کمی دقت و آشنایی با علم و متد طراحی گیاهان می توان گیاهان مناسب را برای محیط های مورد نظر انتخاب نموده و با کاشت آنها در سالهای آتی از وجود فضای سبز اصولی و دارای مهندسی طراحی ای بهره برد که محیطی دارای چشم انداز زیبا و دلنشین را رقم می زند.
آشنایی و شناخت گیاهان زینتی و کاربرد مناسب آنها برای مهندسان کشاورزی به خصوص گرایش فضای سبز، باغبانی و دیگر گرایش های کشاورزی که علاقه مند به ورود به این عرصه هستند یکی از مهمترین عوامل جهت اجرای صحیح فضای سبز می باشد. کارشناسانی که در ارتباط با طراحی فضای سبز مشغول به فعالیت هستند، در برخی از طراحی ها دچار تردید برای انتخاب مناسب گیاهان زینتی جهت چیدمان صحیح گیاهی در فضاهای سبز شهری، پارک ها، ویلاها و ... می شوند.
انتخاب گیاهانی که با شرایط اقلیمی محل پروژه مطابقت داشته باشد. خود از شاخص های این امر می باشد. برخی از دست اندرکان طراحی فضای سبز بدون در نظر گرفتن امکانات دستیابی به گیاهان قرار گرفته در طرح شروع به ارائه طرح چیدمان گیاهی می نمایند که خوش آیند و اصولی نیست. در این کتاب سعی بر آن شده است که بیش از ۲۷۰ گونه از گیاهان زینتی فضای سبز را به صورت بسیار ساده و کاملاً علمی با توجه به کلیه نیازهای کاربردی و شرایط مطلوب برای افراد متخصص و عموم معرفی شود. گیاهانی که به صورت متداول مورد استفاده قرار گرفته و به راحتی در بازار فروش گل و گیاه یافت می شوند.
استفاده از عکس های مناسب و واضح از هر گیاه آشنا شدن و شناسایی گیاهان بسیار راحت تر نموده است.
معرفی گیاهان با نام فارسی و نام های متداول به همراه نام علمی و نام خانواده از مزایا این اطلس می باشد. با توجه به اینکه مؤلف خود نیز از طراحان و مجریان پروژه های فضای سبز می باشد، به خوبی توانسته است در این اطلس نیاز واقعی همکاران را حس نموده و سعی بر آن شده است که اطلاعات مورد نیاز را برای علاقه مندان به این علم به طور کامل و واضح بیان نماید.
مطالعه این اطلس برای کلیه کارشناسان کشاورزی علاقه مند، طراحان فضای سبز و پیمانکاران مرتبط با امور مربوط به احداث و نگهداری فضای سبز می تواند نقش موثری در آشنایی و انتخاب مناسب تر، جهت چیدمان صحیح گیاهان زینتی را فراهم نماید. به امید استفاده هرچه بهتر از محیط پیرامون و لذت چند برابر از فضای سبز...
اطلس رنگی گیاهان زینتی ایران (مناسب برای فضای سبز)
موضوع:
گیاهان زینتی - ایران - پرورش
پدیدآورنده:
نویسنده:محمدحسن رجبعلی طهرانی
ویراستار:تورج محمدی
۲۹۰ صفحه - رقعی (گالینگور) - چاپ ۲ - ۱۰۰۰ نسخه ۹۷۸۶۰۰۵۱۴۸۰۲۲ ۹۷۸-۶۰۰-۵۱۴۸-۰۲-۲
گل ناز که نامهای علمی Portulaca Grandiflora و Moss Rose شناخته می شود یکی از زیباترین گلهای تابستانی است که با کاشت آن می توانید تا پاییز هم از زیبایی آن لذت ببرید، پس همین امروز در مراکز تهیه و پرورش گل و گیاه یک جعبه نشاء گلناز بخرید و آن را در چند گلدان پشت پنجره یا در باغچه خود بکارید.
نام گیاه: گل ناز
نام علمی: Portulaca grandiflora
نوع گیاه: یکساله
روش تکثیر: بذر و قلمه
شرایط نوری: آفتاب زیاد
شرایط خاک: معمولی
شرایط آبیاری: این گیاه تحمل کم آبی را دارد ولی به آبیاری مناسب هم نیاز دارد.
زمان گلدهی: نیمه بهار تا نیمه پاییز