آبیاری بارانی و موضعی و جی آی اس در کشاورزی

در اینجا با انواع سیستمهای آبیاری در کشاورزی آشنا می شوید که شامل انتخاب سیستم، طراحی، اجرا، بهره برداری، نگهداری و... است

آبیاری بارانی و موضعی و جی آی اس در کشاورزی

در اینجا با انواع سیستمهای آبیاری در کشاورزی آشنا می شوید که شامل انتخاب سیستم، طراحی، اجرا، بهره برداری، نگهداری و... است

آبیاری بارانی و موضعی و جی آی اس در کشاورزی

♥ *** راه در جهان یکیست و آن راه راستی است ***♥
شما دوستان عزیز آزادانه و حتی بدون ذکر منبع می توانید از همه مطالب این وبلاگ استفاده کنید.

                                                                            1- کاملا متحرک Portable

                                                                            2- نیمه متحرک Semi-Portable

                                                   کلاسیک {       3- ثابت با آبپاش متحرک Semi-Permanent

                                                                            4- کاملا ثابت Permanent

                                                                            5- شلنگی با قرقره کوچک

                              

انواع سیستم های آبیاری بارانی {

 

 

                                                                            1- ویل موو (آبفشان غلتان)  Wheel Move

                                                   اتوماتیک {      2- گان (آبفشان قرقره ای) Gun

                                                                            3- سنترپیوت (آبفشان دوار) Center Pivote

                                                                            4- لینیر (آبفشان خطی) Linear
          

 

 

(در اینجا توضیح کوتاهی در مورد این سیستم ها ارایه می شود و بعدا در جای خود تک تک اجزای هر سیستم بطور بررسی خواهد شد)

 

1-آبیاری بارانی Sprinkle Irrigation

به طور کلی می‌توان گفت که آبیاری بارانی از زمانی که لوله‌های سبک با اتصالات سریع و آسان به بازار عرضه شد، توسعه یافته است. ساختمان   آبپاش‌ها طوری است که هنگامی که آب با فشاراز آن خارج می‌شود به صورت قطرات ریز و درشت درآمده و مشابه باران در سطح مزرعه ریخته می‌شود. به همین دلیل این سیستم آبیاری به روش بارانی نامیده می‌شود. فشار کارکرد آبپاش‌ها از 0.35 اتمسفر تا 8.5 اتمسفر متغیر است که در انواع سیستم‌های آبیاری بارانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قطر پاشش نیز از چندم‌تر تا 90 متر متغیر است و همچنین دبی آن‌ها نیز از چند لیتر در ثانیه تا 60 لیتر در ثانیه متغییر است.

در این روش آب با سرعتی مساوی و یا کمتر از نفوذ پذیری خاک، به صورت باران بر سطح زمین پخش می‌شود تا خاک فرصت نفوذ پیدا کند. چنانچه شدت بارش بیش از سرعت نفوذ باشد در سطح مزرعه رواناب ایجاد شده و راندمان آبیاری کم خواهد شد. به طور کلی آبیاری به روش بارانی رادر اغلب شرایط مانند مناطق شیبدار، خاک‌های سبک، سنگین و شرایطی که آبیاری به طریق سطحی و سنتی امکان پذیر نیست، می‌توان اجرا نمود.

گرچه روش بارانی اساساً برای آبیاری مزارع و باغات ابداع گردید اما از این روش برای اهداف دیگر هم استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

-پخش کودهای مایع در سطح مزرعه

-برای دفع پساب حاصله از تصفیه خانه‌های فاضلاب در سطح اراضی

-برای آبپاشی روی گیاه به منظور حفاظت آن‌ها در مقابل سرما و یخبندان

-برای تعویق انداختن زمان تشکیل غنچه و گل

-برای مرطوب کردن سطح خاک و جلوگیری از فرسایش بادی

-برای کمک به جوانه زدن بذرها

-برای کنترل محیط وخنک کردن خاک وگیاه و هوای اطراف آن

 

مزایای آبیاری بارانی

هر نوع روش آبیاری دارای یک سری معایب و مزایایی است که بادرنظر گرفتن مجموعه این معایب و مزایا باید اقدام به انتخاب و طراحی روش آبیاری نمود. ولی به طور کلی مزایای زیر را می‌توان مهم‌ترین ویژگی آبیاری بارانی نام برد.

 

-       حذف عملیات تسطیح و کاهش هزینه‌های آماده سازی اراضی

-       تهویه خاک به راحتی انجام می‌شود.

-       مبارزه با یخبندان ، آفات و انگل‌ها میسر است.

-       هزینه نیروی کارگری در مقایسه با روش‌های آبیاری سطحی کمتر است.

-       تلفات به صورت رواناب و فرسایش خاک در این روش به حداقل می‌رسد.

-       راندمان آبیاری در مقایسه با روش‌های سنتی بیشتر است.

-       بازده محصولات آبیاری بارانی در اغلب موارد بیشتر از آبیاری سطحی است.

-       زمین کمتری برای مسیر انتقال آب هدر می‌رود.

-       امکان آبیاری در اراضی کم عمق وجود دارد.

-       در اغلب محصولات آبیاری بارانی باعث افزایش رشد می‌شود.

-       امکان آبیاری در اغلب خاک‌ها وجود دارد.

-       امکان آبیاری در اراضی شیبدار وجود دارد.

-       امکان آبیاری در اغلب شرایط آب و هوایی وجود دارد.

                   

معایب آبیاری بارانی

-       در صورت وجود باد یکنواختی توزیع کاهش می‌یابد.

-       سموم آفت کش و قارچ کش را از روی برگ‌ها می‌شوید.

-       هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبتاً زیاد

-       شدت تبخیر در مناطق گرم و خشک زیاد بوده لذا تلفات در این مناطق زیاد است.

-       در مناطقی که باد شدید است تلفات آب زیاد است.

-       به دلیل خسارت زدن به برگ محصولات، در این روش استفاده از آب‌های با کیفیت پایین ممکن نیست.

 

 

اکنون به توضیح هر یک این سیستم ها می پردازیم:

 

روشهای کلاسیک (غیر اتوماتیک)

اولین روشهای آبیاری هستند که همزمان با تولید لوله‌های سبک با اتصالات سریع و آسان از سال 1946 به سرعت توسعه یافته‌اند. جابجائی‌‌ها توسط نیروی کارگری انجام می‌شود.
انواع روشهای کلاسیک را می‌توان با توجه به موارد زیر مورد ارزیابی قرارداد:  
-وضعیت جابجائی پمپ و لوله‌ها
-مسائل و مشکلات و محدودیت‌ها
-موارد کاربرد
-هزینه‌ها

 

 

1- کلاسیک کاملا متحرک Portable

در این روش تمام اجزاء قابل جابجایی می‌باشند.
چون همه لوله‌ها جابجا می‌شوند، جنس آنها از آلومینیم می‌باشد.
این روش جهت آبیاری تکمیلی، آبیاری اراضی کوچک و پراکنده و آبیاری مقدماتی مناسب است.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری این روش کمتر ولی هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری بیشتر می‌باشد.
محدودیتی از نظر شکل و ابعاد زمین وجود ندارد.

 

 

در این سیستم کلیه اجزاء تشکیل‌دهنده واحد آبیاری بارانی مانند  پمپ، لوله اصلی، لوله نیمه اصلی و لوله‌های فرعی قابل جابه‌جا شدن بوده و می‌توانند از یک مزرعه به مزرعه دیگر انتقال داده شوند. سیستم آبیاری جابه‌جا شونده کلاسیک بیشتر مناسب زراعت‌های ردیفی و سبزی‌جات است که بلند نباشند چون جابجایی قطعات در میان گیاهان بلند مشکلات زیادی دارد.

در این سیستم آبیاری خطوط اصلی ،نیمه اصلی و فرعی در روی زمین نصب می‌گردد و جنس آن‌ها آلومینیوم و قطر این لوله‌ها معمولاً 3  اینچ است .این سیستم آبیاری کاملا متحرک بوده و در انتهای فصل آبیاری کلیه لوازم وقطعات آن توسط بهره بردار جمع شده و به انبار منتقل می‌گردد. در حین آبیاری جابه‌جایی باله‌های آبیاری توسط کارگر انجام می‌گردد.

مهم‌ترین عیب این سیستم نیاز به نیروی کارگری زیاد است و اصطهلاک قطعات ست. زمان لازم برای جابجایی لوله‌ها در 24 ساعت آبیاری حدود 2 ساعت است. راندمان این سیستم حدود 75 درصد است. و حداکثر طول بال های آبیاری بین 100 تا 156 متر بهینه است.

 

2- کلاسیک نیمه متحرک Semi-Portable

دراین روش ایستگاه پمپاژ،لوله‌های اصلی و فرعی ثابت بوده و بالهای آبیاری توسط کارگر جابجا می‌شوند.
چون بالها جابجا می‌شوند، جنس آنها از آلومینیم می‌باشد.
محدودیتی از نظر شکل و ابعاد زمین وجود ندارد.
برای گیاهان پا بلند و در خاکهای سنگین توصیه نمی‌شود.
در صورت استفاده در خاکهای سنگین بهتر است از بالهای رزرو استفاده شود.
برای آبیاری اراضی کوچک و با ابعاد نامنظم مناسب است.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری نسبت به روش کاملاً متحرک بیشتر می‌باشد.

استفاده از این روش در خاکهای سنگین و گیاهان پابلند خوب نیست.

 

 

3- کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک Semi-Permanent

در این روش ایستگاه پمپاژ،لوله‌های اصلی و فرعی و بالها ثابت بوده و آبپاشها توسط کارگر جابجا می‌شوند.
برای امکان جابجایی آبپاشها، بر روی بال آبیاری شیرهای خودکار به فواصل معین نصب می‌شوند.
برای کاهش هزینه‌های اجرائی از آبپاشهای بزرگتر و با فواصل جابجایی بیشتر استفاده می‌شود.
بالهای آبیاری می‌توانند روی زمین و یا بطور ثابت در زیر زمین نصب شوند.
محدودیتی از نظر شکل و ابعاد زمین و گیاه وجود ندارد.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری نسبت به روشهای قبلی بیشتر است.

در این روش تمام لوله ها از جنس پلی اتیلن و سایز 63 و 75 هستند، فاصله آبپاشها برای کاهش هزینه زیاد در نظر گرفته می شود، راندمان آبیاری نیز 70 درصد می باشد. آبپاشهای مورد استفاده شامل ویر 150 و 155 و کامت و آمبو و نلسون با نازل‌های 8 تا 14 میلیمتر هستند. سایز شیر خودکارها "1 و "1.5 و "2 است.

در این روش بال‌های آبیاری ثابت ولی آب پاش ها متحرک می‌باشند . برای کاهش هزینه در این سیستم از آبپاش‌های بزرگ استفاده می‌شود که به طور قابل ملاحظه‌ای از تعداد بال‌های آبیاری بارانی ثابت و از لحاظ بهره برداری راحت‌تر و کم هزینه‌تر از بقیه سیستم‌ها با جابه‌جایی متناوب می‌باشند . از لحاظ عمر مفید تجهیزات و لوله‌های سیستم نیز بسیار مناسب و در صورتی که لوله‌ها در زیر زمین کار گذاشته شده باشند از لحاظ خطر سرقت نیز دارای ضریب اطمینان بالایی خواهند بود . علاوه بر این بدلیل فراهم بودن امکان نصب پایه‌های بلند برای آبپاش‌ها ، امکان آبیاری گیاهان پا بلند نیز وجود دارد . در مجموع سیستم‌های آبیاری بارانی با آبپاش متحرک به دلیل ویژگی‌ها و مزایای فوق‌الذکر از استقبال قابل توجهی در بین کشاورزان برخوردار گشته و گسترش بیشتری در سال‌های اخیر داشته است .

 

  4- کاملا ثابت Permanent

 

در این روش تمام اجزاء ثابت می‌باشند.
حداقل نیروی کارگری مورد نیاز بوده و فقط بایستی شیرهای ابتدای هر قطعه باز و بسته شوند.
می‌توان با استفاده از شیرهای برقی سیستم را اتوماتیک نمود.
هزینه‌های سرمایه‌گذاری این روش زیاد بوده و برای محصولات گرانقیمت قابل استفاده است.
هیچگونه محدودیتی از نظر شکل و ابعاد زمین وجود ندارد.

فاصله آبپاش ها به این صورت پیشنهاد می شود 12x12    12x15   12x18   15x15  - و راندمان 75 درصد است.

در سیستم آبیاری بارانی ثابت کلیه اجزاء سیستم از پمپ گرفته تا لوله اصلی، لوله نیمه اصلی و ولوله‌های فرعی در موقعیت خود ثابت بوده و برای تمام ایام سال در همان مکان باقی می‌مانند. این سیستم‌ها معمولاً برای گیاهان چندین ساله و باغ‌ها به‌کار برده شده و به دلیل پرهزینه بودن غالباً آن‌ها را به صورت خودکار (Automatic) طراحی می‌کنند تا برای آبیاری نیاز به نیروی انسانی زیاد نباشد، مانند سیستم‌های آبیاری که در زمین‌های ورزشی به‌کار برده می‌شوند و در آن کلیه شبکه لوله‌ها به صورت ثابت در زیرزمین دفن می‌شوند تا مانعی برای حرکت بازیکنان نبوده و آبیاری نیز به صورت خودکار انجام می‌شود. در این روش آبیاری پمپ و لوله‌های اصلی و فرعی و بال‌های آبیاری و آبپاش‌ها ( کلیه اجزاء سیستم ) ثابت می‌باشند . در این سیستم  ، به تعداد کافی بال آبیاری وجود دارد و نیازی به جابجایی بال‌های آبیاری در فصل زراعی نمی‌باشد و با توجه  به شرایط باد منطقه فواصل آبپاش را طوری تنظیم می‌کنند که همپوشانی کاملی ایجاد گردد . در سیستم‌های ثابت ممکن است بال‌های آبیاری در زیر زمین کار گذاشته شده و همیشه ثابت باشند یا اینکه این بال‌ها در ابتدای فصل رشد در روی زمینی چیده شده و در انتهای فصل رشد جمع شوند که به نوع اول سیستم‌های ثابت دائمی و به نوع دوم سیستم‌های فصلی گفته می‌شود. انتخاب هر یک از این دو نوع سیستم بستگی به نوع گیاه دارد .

 

 

5- شلنگی با قرقره کوچک

 

در این روش مانند کلاسیک نیمه متحرک بوده و بجای بال آبیاری از دستگاههای قرقره‌ای کوچک استفاده می‌شود.
به دور قرقره، لوله پلی‌اتیلن نرم پیچیده شده و انتهای آن به یک آبپاش (بر روی ارابه کوچک) متصل شده است.
قرقره‌ها به فواصل مشخص بطور ثابت نصب شده و هریک نواری بطول حداکثر 400متر در طرفین را آبیاری می‌کنند.
جابجایی آبپاشها با چرخانیدن قرقره (دستی یا موتوری) انجام شده و نیازی به تردد در داخل مزرعه نمی‌باشد.

 

مزایای روش کلاسیک شیلنگی با قرقره کوچک

1- حداقل نیاز به حفر ترانشه و در نتیجه: نصب سریع و آسان و حفاظت بیشتر ساختمان و حاصلخیزی خاک.
2- حداقل تردد داخل مزرعه جهت جابجایی آبپاشها و در نتیجه سهولت آبیاری ، صرفه جویی در زمان و کاهش تلفات محصول.
3- استفاده از فواصل کمتر و در نتیجه یکنواختی بیشتر توزیع آب و کاهش اثرات نامطلوب باد.
4- کاهش هزینه کارگری جهت جابجایی آبپاشها و به حداقل رساندن خطا در استقرار آبپاشها.
5- حداقل مزاحمت سیستم آبیاری برای کارکرد ماشین آلات کشاورزی در طول عملیات کاشت، داشت و برداشت و در نتیجه حداقل هزینه استهلاک سیستم.
6- امکان استفاده از دستگاههای خودکار جهت به حداقل رساندن هزینه های بهره برداری.
7- امکان تغییر دستگاه از حالت خودکار به دستی (در صورت استفاده از دستگاه خودکار).
8- امکان استفاده سیستم در اراضی کوچک و با دبی متغییر.
9- امکان جابجای دستگاه برای اراضی دیگر و یا حمل و نگهداری در انبار در پایان فصل آبیاری. در این ارتباط امکان ساخت دستگاه چرخدار نیز وجود دارد.
10- قابلیت سیستم جهت استفاده از آرایشهای مختلف آبپاش (مستطیلی و مربعی و مثلثی).
11- کاهش هزینه های اجرایی تا 20 درصد نسبت به روشهای دیگر.
12- کاهش مقدار کیلوگرم لوله پلی اتیلن مصرفی در هر هکتار و در نتیجه کاهش اثرات زیست محیطی.
13- کاهش هزینه انرژی برق مصرفی به دلیل نیاز به فشار کمتر سیستم.
14- نهایتا سادگی، استحکام و بومی بودن دستگاه و ساخت تمام قسمتها در داخل کشور در راستای حمایت از تولید ملی.  

 

روشهای اتوماتیک

در این روشها بجای بال آبیاری از دستگاههای آبیاری نیروی موتوری جهت جابجایی ، استفاده می‌شود.
امکان آبیاری اراضی بزرگ و یکپارچه وجود دارد.
امکان متناسب نمودن دستگاه با نوع گیاه، شرائط آب و هوایی و خاک و . . . وجود دارد.
این روشها تکنولوژی پیشرفته‌تری داشته و دانش فنی و لوازم و تجهیزات مناسب جهت بهره‌برداری ‌و نگهداری نیاز دارند.

 

1- ویل موو (آبفشان غلتان)  Wheel Move

 

 

این دستگاه اولین بار در سال 1950ساخته شد.
هدف اصلی استفاده از این دستگاه آسانتر نمودن جابجایی بالهای آبیاری در روشهای کلاسیک است.
از تعدادی لوله‌ آلومینیمی که در وسط آنها چرخ نصب شده و با اتصالات مخصوص بهم متصلند، تشلیل شده است.
جابجای دستگاه توسط موتور تک سیلندری که در وسط آن قرار دارد، انجام می‌شود.
این دستگاه دارای محدودیتهایی از نظر گیاه و زمین می‌باشد.

ویل مو دستگاهی است که بر روی چرخ‌های آلومینیومی که از دو نیم طوقه تشکیل یافته و با استفاده از موتور بنزینی 8 اسب بخار در زمینی که شکل منظم داشته و با آبگیری از شیرهای هیدرانت توسط شلنگ برزنتی زمین را آبیاری می‌کند و برای زراعت‌های چغندر قند ، گندم ، سیب زمینی ، پنبه، سویا و ... مناسب می‌باشد .
این دستگاه از تعدادی لوله آلومینیومی 4 اینچ به طول 12 متر که در وسط هر لوله یک چرخ آهنی به قطر حدود 2 متر ( 7 فوت )نصب شده تشکیل می‌گردد.این دستگاه جزء دستگاه‌های آبیاری نیمه مکانیزه بوده و در ضمن آبیاری حرکتی نداشته و پس از پایان ساعت آبیاری دستگاه توسط نیروی محرکه نصب شده در مرکز دستگاه بوسیله اپراتور مربوطه به میزان لازم جابجا می‌گردد و حداکثر طول دستگاه حدود 400 متر و قادر است در شرایط مختلف قطعه زمین به مساحت 7 الی 15 هکتار را آبیاری نماید.این دستگاه برای آبیاری گیاهانی که حداکثر ارتفاع آن‌ها حدود 1 متر می‌باشد مناسب است یا به عبارت دیگر فاصله لوله دستگاه تا سطح زمین حدود یک متر می‌باشد.
لوله آلومینیومی دستگاه در حین آبیاری وظیفه انتقال آب و در حین جابجایی دستگاه وظیفه انتقال نیرو را بر عهده دارد.آبگیری دستگاه از هیدرانتهای نصب شده روی خط آب رسان اصلی در کنار زمین و تأمین فشار و دبی مورد نیاز سیستم توسط ایستگاه پمپاژ انجام خواهد شد .جنس لوله‌های آب رسان از پلی اتیلن ،P.V.C  و یا آزبست می‌باشد .

 

اجزای دستگاه آبیاری آبفشان غلطان

 لوله‌ها: آلومینیم، قطر4 یا 5 اینچ ضخامت0.072 یا 0.078 اینچ.
 چرخها: گالوانیزه، قطر5 یا 6 یا 7 فوت.
 موتور: تک سیلندر بنزینی با قدرت 6 تا 8 اسب بخار با سرعت قابل تنظیم
 اتصالات لوله‌ها: از نوع اتصال سریع با شیارهای مخصوص که با بستهای فلزی به‌ یکدیگر جفت می‌شوند.
 سایر اجزا: آبپاشها، سوپاپهای یکطرفه، پایه‌های نگهدارنده، چوبهای اسکی.

 

2- گان (آبفشان قرقره ای) Gun

 

 

 این دستگاه اولین بار در سال 1965 ساخته شد.
 از یک قرقره بزرگ حامل لوله پلی‌اتیلن و یک ارابه آبپاش تفنگی تشکیل شده است.
 پس از استقرار ارابه آبپاش در انتهای نوار مورد نظر، با راه‌اندازی دستگاه، ارابه بطرف قرقره کشیده می‌شود.
 شعاع پاشش آبپاش بین 25 تا 50 متر بوده و اثرات باد و تبخیر نسبت به روشهای دیگر بیشتر است.
 عمدتاً جهت آبیاری تکمیلی و در خاکهای سبک تا متوسط مناسب می‌باشد.
 از مزایای این دستگاه قابلیت جابجایی آن می‌باشد.

 

اجزای دستگاه آبیاری آبفشان قرقره‌ای
ارابه آبپاش تفنگی: جهت نگهداری و جابجایی آبپاش تفنگی.
 آبپاش تفنگی: فشار کار کرد2 تا 8 بار و آبدهی 8.4 تا 131 مترمکب در ساعت و دارای سیستم تنظیم زاویه چرخش.
لوله: از جنس پلی‌اتلین با سختی متوسط با قطر 40 تا 120 میلیمتر و طول  125 تا 400 متر.
شاسی قرقره: شامل مجموعه قرقره، موتور هیدرولیکی، و سیستمهای هدایت لوله، نگهدارنده ارابه آبپاش‌، تنظیم سرعت چرخش قرقره،  قطع اتوماتیک چرخش لوله و آب ورودی، جکهای هیدرولیکی و . . . می‌باشد  

 

در این روش بال آبیاری شامل یک لوله است که از یک طرف به دور یک قرقره بزرگ پیچیده شده و از طرف دیگر به ارابه بزرگی که آبپاش روی آن قرار گرفته متصل می‌شود. برای شروع آبیاری ، معمولاً قرقره و ارابه را به کنار زمین و جایی که شیر آب از لوله اصلی وجود دارد منتقل کرده و پس از اتصال قرقره به شیر آب ، ارابه را توسط تراکتور کشیده و به انتهای زمین انتقال می‌دهند.
در این حالت لوله از دور قرقره باز می‌شود. با برقرار شدن جریان لوله توسط موتور ، شیلنگ به دور قرقره جمع می‌شود و ارابه را به طرف قرقره می‌کشد با حرکت ارابه از انتهای زمین به طرف قرقره ، آبیاری یک نوار کامل از عرض زمین انجام می‌گیرد.
این دستگاه برای آبیاری زمین هموار و ناهموار و گیاهان کوتاه و بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجزای مختلف این دستگاه عبارت اند از: قرقره، توربین، جعبه دنده، لوله پلی اتیلن، آبپاش. دستگاه آبیاری بارانی قرقره‌ای دارای یک قرقره بزرگ است که بر شاسی قرار دارد و لوله پلی اتیلن از جنس نیمه سخت  با قطر 50 تا 110 میلیمتر که در حدود 300 متر طول دارد دور این قرقره جمع می‌شود. برای انجام دادن آبیاری یک قطعه زمین، ابتدا دستگاه را به کمک تراکتور در ابتدای زمین مورد نظر قرار می‌دهند. سپس آبپاش را که لوله پلی اتیلن نیز به آن وصل است در داخل مزرعه و بر روی پایه‌ای  به نام ارابه می‌گذارند. برای ایجاد فشار آب در داخل لوله‌ها از موتور دیزل یا الکتروموتور استفاده می‌شود. پس از روشن کردن موتور ابتدا آب با فشار وارد توربین می‌شود و آن را می‌چرخاند. آب پس از خروج از توربین وارد لوله پلی اتیلن شده و از طریق آبپاش در سطح مزرعه پخش می‌شود.  چرخش توربین توسط جعبه دنده و زنجیر به قرقره منتقل شده و قرقره پس از شروع آبیاری به طور آهسته و خودکار می‌چرخد و لوله پلی اتیلن به طور مرتب روی قرقره جمع می‌شود. بعد از این که آبپاش به قرقره رسید آبیاری به طور خودکار قطع می‌شود.
در این روش آبپاش آب را به صورت دایره‌ای و به شعاع 40 تا 50 متر پخش می‌کند. در این روش مقدار آب مصرفی را می‌توان با کنترل سرعت چرخش قرقره تنظیم کرد. اگر سرعت چرخش قرقره زیاد باشد لوله سریع‌تر جمع می‌شود و آب کمتری پاشیده می‌شود؛ ولی اگر لوله آهسته‌تر جمع شود آب زیادتری توسط آبپاش پخش می‌شود.
نکته قابل تذکر در این روش این است که به دلیل گران بودن لوله پلی اتیلن باید در موقع استفاده از آن دقت بیشتری به عمل آید و از تماس آن با اجسام زبر و تیز جلوگیری شود. مدت زمان لازم برای یک دور چرخش آبپاش 2 تا 5 دقیقه است که با قرار دادن یک توری در مسیر ورود آب به دستگاه از داخل شدن کاه و کلش و گل ولای به داخل توربین و آبپاش جلوگیری می‌شود. از فواید دستگاه آبیاری بارانی قرقره‌ای می‌توان به حرکت و جا به جایی آسان آن برای سرعت این دستگاه، میزان عمق آبیاری را آن طور که می‌خواهیم تنظیم کنیم.

 

3- سنترپیوت (آبفشان دوار) Center Pivote

 

 

این دستگاه اولین بار در سال 1949 با هدف آبیاری مکانیزه مزارع بزرگ و یکپارچه ساخته شد.
 شامل یک بال آبیاری بزرگ است که بر روی چرخهایی نصب شده و با چرخش حول یک محور عمودی، زمین را به شکل دایره آبیاری می‌کند.
 بال آبیاری از چندین دهانه تشکیل شده که بر روی برجهایی به شکل A قرار گرفته‌اند. هر برج دارای دو چرخ بزرگ است.
 هر کارگر ماهر بطور متوسط 5 دستگاه یا 200 تا 300 هکتار را می‌تواند هدایت نماید.
 هزینه‌ سرمایه‌گذاری اولیه این روش نسبت به روشهای دیگر بیشتر ولی هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری بمراتب کمتر است .
در اراضی با شیب تا15  درصد قابل استفاده است.
از حداکثر ساعات آبیاری در شبانه روز میتوان استفاده نمود.
از جمله مشکلات این دستگاه عدم آبیاری گوشه‌های زمین، ایجاد روان آب در انتهای آن و عمیق شدن مسیر چرخها  (مخصوصاً در خاکهای سنگین) می‌باشد.
برای جلوگیری از مشکلات فوق بایستی در طراحی دستگاه تمهیدات مناسب در نظر گرفته شده و عملیات داشت و برداشت بصورت دایره‌ای انجام شود.

 

اجزای دستگاه آبیاری آبفشان دوار
 این دستگاه از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است:
 برج مرکزی.
 دهانه‌ها (Spans).
 برجها (Tower).
 پاشنده‌ها.

برج مرکزی
 آب مورد نیاز از این قسمت وارد دستگاه می‌شود.
 برج مرکزی توسط بستهای قوی بر روی یک سکوی بتنی محکم می‌گردد.
 تجهیزات مکانیکی شامل: کنتور، شیر فلکه، صافی، محل تزریق کود و سم، بوشن و زانوی چرخش و . . .
 تجهیزات برقی شامل: تابلوی کنترل، کلکتور و . . .

 

تابلوی کنترل
 کلید روشن و خاموش کردن.
 اهرم تعیین جهت حرکت دستگاه.
 سیستم ایمنی.
 تایمر تنظیم سرعت حرکت دستگاه.

 

دهانه‌ها  (Spans)
 دهانه‌ها بال آبیاری یا بازوی دستگاه را تشکیل می‌دهند.
 تعداد و طول هر یک از دهانه‌ها از مشخصه‌های اصلی دستگاه بوده و با توجه به شرایط بایستی طراحی شود.
 هر دهانه شامل چندین لوله گالوانیزه 6 یا 12 متری است که با اتصالات مخصوصی بهم متصل شده‌اند.
 هر دهانه توسط نبشی‌ها و میل مهارها بین دو برج نگهداری میشوند.
 دهانه‌ها  در بالای هر برج توسط اتصالات انعطاف‌پذیر بهم متصل شده‌اند.  

 بر روی لوله‌ها به فواصل معین محلهایی برای نصب آبپاشها پیش‌بینی شده است.
 در محل اتصال دهانه‌ها، سوپاپهای تخلیه نصب شده‌اند.
 طول دهانه‌ها با توجه به شرائط بین 30 تا 70 متر میباشد.
 بر روی برج آخر معمولاً یک بالچه (Overhang)   به  طول6 تا 18 متر نصب ‌شده و در انتهای آن یک یا دو آبپاش بزرگ قرار می‌دهند.
 برای تامین فشار مورد نیاز آبپاشهای انتهایی از بوستر پمپ استفاده می‌شود.
 برای مشخص شدن موقعیت انتهای دستگاه مخصوصاً در شب، بر روی برج آخر یک چراغ نصب می‌شود.

 

برجها  (Tower)
برجها از نبشی‌ها و میله‌های فولادی تشکیل شده‌اند.
 برجها در محل اتصال دو دهانه قرار داشته و توسط دو چرخ با زمین تماس دارند.
 وظیفه برجها، تحمل وزن دهانه‌ها، حفظ تعادل و امکان حرکت دستگاه می‌باشد.
 برای تعادل بیشتر در زمینهای ناهموار و یا در مناطق باد‌خیز، بایستی فاصله محور چرخها بیشتر انتخاب شوند.
 در بالای هر برج یک میکروسوئیچ، بر روی شاسی بین دو چرخ یک الکتروموتور0.75 تا 2 اسب بخارو بر روی هر چرخ یک گیربکس یک پنجاهم کاهنده نصب شده است.

 

آرایش‌ پاشنده‌ها بر روی دستگاه :

 اندازه آبپاشها ثابت، فواصل متغییر
 اندازه آبپاشها متغییر، فواصل ثابت
 قطر نازل و فواصل متغییر

 

4- لینیر (آبفشان خطی) Linear

 

 

این دستگاه اولین بار در سال 1971با هدف آبیاری مکانیزه مزارع بزرگ و یکپارچه ساخته شد.
ساختمان آن شبیه آبفشان دوار بوده ولی حرکت آن بصورت خطی است و زمین تحت آبیاری بصورت مربع یا مستطیل است.
تلفات گوشه‌ها، هرزآب انتها وجود نداشته و اثر باد کمتر است.
از مشکلات این دستگاه حرکت برگشتی است که باعث تلفات زمانی، غیریکنواختی دور آبیاری و فرو رفتن در گل می‌شود.
هر دستگاه می‌تواند بین 30تا 100 هکتار را آبیاری نماید.

 

موارد اختلاف با دستگاه آبفشان دوار
برج مرکزی ثابت نبوده و به موازات کانال یا خط آبرسان حرکت می‌کند. برای هدایت صحیح و جلوگیری از انحراف آن، مجهز به سیستم هدایت مستقیم است.  
پاشنده‌ها دارای آبدهی یکسان هستند.
بهره‌برداری و کنترل حرکت آبفشان خطی دشوارتر از آبفشان دوار است.

روشهای آبگیری دستگاه آبفشان خطی
آبگیری از کانال.
آبگیری از شبکه تحت فشار توسط لوله انعطاف پذیر.
آبگیری از شبکه تحت فشار توسط هیدرانت.

 

برگرفته از: نوشتارهای مهندس عباسعلی پورمحسنی - شرکت آب و خاک البرز

                                         1- آبیاری موضعی قطره ای الف: خطی ب:‌ نقطه ای (یک ردیفه، دو ردیفه، لوپ)

                                         2- آبیاری موضعی اسپری

                                         3- آبیاری موضعی میکروجت (ریزپاش)

                                         4- آبیاری موضعی با آرایش تیپ (نواری)

آبیاری موضعی              5- آبیاری موضعی با آرایش بابلر (حبابی)

                                         6- آبیاری موضعی زیر سطحی

                                         7- آبیاری موضعی تراوا

                                         8- آبیاری موضعی سفالی

                                         9- آبیاری موضعی مه پاش Mist

                                         10- آبیاری موضعی

                                         11- آبیاری موضعی ثقلی کم فشار

 

 

(در اینجا توضیح کوتاهی در مورد این سیستم ها ارایه می شود و بعدا در جای خود تک تک اجزای هر سیستم بطور بررسی خواهد شد)

 

روشهای آبیاری موضعی (Localized Irrigation)

در این روشها آب مورد نیاز گیاه از طریق شبکه لوله‌ها در سطح مزرعه توزیع و توسط وسایل خروجی، مستقیما در اختیار گیاه قرار می‌گیرد.
از آنجا که بخشی از سطح زمین اطراف گیاه خیس می‌شود، به همین جهت به روشهای آبیاری موضعی (Localized Irrigation) موسوم شده‌اند.
قدیمیترین روشی که بکار گرفته شده، آبیاری قطره‌ای است که از اواسط دهه 1960 همزمان با تولید لوله‌های پلی‌اتیلن توسعه یافته است.
در حال حاضر وسائل خروجی مورد استفاده با عنوان کلی گسیلنده بسیار متنوع می‌باشند.
روشهای آبیاری موضعی مانند دیگر روشها دارای مزایا و محدودیتهایی می‌باشند.

 

 

آبیاری موضعی عبارتست از پخش آهسته آب بر سطح یا زیر خاک به صورت قطرات مجزا ، پیوسته ، جریان باریک یا اسپری ریز از طریق قطره چکان نهایی که در طول خط انتقال آب قرار دارند . آبیاری موضعی دارای روش‌ها و مفاهیم متعددی مانند آبیاری دریپ ، آبیاری زیر بستری ، آبیاری فواره‌ای و آبیاری اسپری است .
سیستم آبیاری موضعی معمولاً جهت آبیاری درختان ، بوته‌ها، درختچه‌های انگور، باغ‌ها، و ...بکار گرفته می‌شود و شامل کنترل مرکزی ( فیلتراسیون و ایستگاه پمپاژ) – خطوط آب رسان اصلی و خطوط آب رسان فرعی و لوله‌های لترال و یا آبده می‌باشد که جنس این لوله‌ها اکثرا پلی اتیلن سنگین (H.D) و جنس لوله‌های آبده از پلی اتیلن سبک (L.D)می‌باشد.در روی لوله‌های لترال قطره چکان نصب می‌گردد.آرایش لوله‌های لترال معمولاً به صورت خطی یا لوپ در اطراف درختان مورد نظر خواهد بود . آبدهی قطره چکان‌های مورد استفاده در این سیستم از 2 لیتر در ساعت تا حدود 24 لیتر در ساعت متغیر می‌باشد و در شرایط معمولی از قطره چکان‌های 4 لیتر در ساعت استفاده می‌گردد.


قسمت‌های مختلف سیستم :

لوله‌های پلی اتیلن اصلی (H.D)، لوله‌های آبده پلی اتیلن (L.D) ، فیلتراسیون و ایستگاه پمپاژ.
آبیاری موضعی آسان‌ترین راه آب دادن به هر گیاه مانند درختان و تاک‌ها ست و کمبود رطوبت خاک را قبل از پیداش مکش بالاتر اثر مصرف آب به وسیله گیاه از طریق تبخیر و تعرق ، بر طرف می‌سازد . یک سیستم آبیاری موضعی به علت کاربرد موثر آب و نیروی کارگردارای مزایای اقتصادی منحصر به فرد است .


▪ صرفه جویی در میزان آب و هزینه‌ها :

آبیاری موضعی هزینه‌های بهره برداری را کاهش می‌دهد و این مسئله اساسی در این روش جدید است . سیستم‌های موضعی به آب کمتری نسبت به سایر سیستم‌های متداول آبیاری نیاز دارد . مثلاً در باغات درختان جوان ، آبیاری با سیستم موضعی تنها نصف آب مورد نیاز آبیاری بارانی یا سطحی مصرف می‌کند . با مسن تر شدن درختان ، صرفه جویی در آب با سیستم موضعی کاهش می‌یابد ما هنوز برای بسیاری باغداران آبیاری موثر با سیستم موضعی به علت کمبود و قیمت بالای آب ، اهمیت دارد . هزینه کارگر برای آبیاری را می‌توان کاهش داد ، زیرا در سیستم موضعی کافی است که پخش آب تنظیم گردیده و سیستم به کار انداخته شود . این تنظیم‌ها توسط وسایل اتوماتیکی انجام می‌گیرد که نیاز به کارگر چندانی ندارد .


● عملیات زراعی آسان‌تر :
از آنجا که بیشتر سطح خاک هرگز با آبیاری موضعی خیس نمی‌شود ، رشد علف هرز کاهش می‌یابد . در نتیجه هزینه کارگر و مواد شیمیایی برای کنترل علف هرز پایین می‌آید . همچنین چون با آبیاری موضعی خاک کمتری خیس می‌شود ، عملیات زراعی دیگر در باغات را می‌توان لاینقطع ادامه داد . مثلاً در گیاهان ردیفی ، فاروهایی که کارگران روی آن‌ها راه می‌روند نسبتاً خشک و محکم باقی می‌ماند .
کودها را می‌توان در آب آبیاری تزریق نمود که با این کار نیازی یه نیروی کارگر برای پخش آن‌ها روی زمین نیست . برای این منظور کودهای بسیار محلولی در بازار موجود بوده و انواع جدید آن‌ها کودپاشی از طریق سیستم موضعی را گسترده ساخته است . به علت کنترل بیشتر روی محل و زمان پخش کود با سیستم موضعی ، کارایی کود پاشی افزایش یافته است .


● به‌کارگیری آب شور :

آبیاری‌های مکرر رطوبت خاک را در حدی نگه می دارد که بین دو حالت خیلی خشک و خیلی ترنوسان نمی‌کند و بیشتر قسمت‌های خاک از هوای کافی برخوردار است . خیس ماندن خاک بین آبیاری‌ها ، نمک‌های موجود در محلول را رقیق تر نگه می دارد . به همین جهت در سیستم موضعی می‌توان از آب با شوری بیشتری نسبت به سایر روش‌های آبیاری استفاده کرد .
مورد استفاده در خاک‌های صخره‌ای و شیب‌های تند : سیستم‌های آبیاری موضعی را می‌توان طوری طراحی کرد که در هر نوع توپوگرافی به نحو موثر قابل استفاده باشد . در اراضی صخره‌ای ، حتی اگر فاصله بین درختان نامنظم و اندازه آن‌ها متفاوت باشد ، می‌توان آبیاری موضعی را به نحوی موثر به کار گرفت زیرا آب بسیار نزدیک به هر درخت پخش می‌شود .


● معایب آبیاری موضعی :
هزینه نسبتاً بالا ، گرفتگی قطره چکان‌ها ، ایجاد شوری موضعی و پخش نا منظم و لکه لکه‌ای رطوبت خاک از معایب اصلی سیستم‌های آبیاری موضعی بشمار می‌آیند.


● گرفتگی :
چون خروجی فطره چکان‌ها بسیار ریز هستند ، ذرات معدنی یا آلی موجب گرفتگی آن‌ها می‌شوند . گرفتگی باعث کاهش دبی تخلیه ، غیر یکنواختی پخش آب و در نتیجه صدمه به گیاه می‌گردد . در برخی موارد ، ذراتی در آب آبیاری موجود است و قبل از ورود به شبکه لوله‌ها تصفیه نمی‌شود . در موارد دیگر ، ذرات در داخل خط لوله یا با تبخیر آب از روزنه قطره چکان‌ها بین آبیاری‌ها وارد آب می‌شوند .اکسید آهن ، کربنات کلسیم و بقایای جلبک و میکروب‌ها در بعضی سیستم‌های آبیاری تشکیل شده‌اند . تصفیه شیمیایی آب منجر به حذف یا کاهش مشکل گرفتگی قطره چکان‌ها می‌گردد .


● یکنواختی :
بیشتر قطره چکان‌های موضعی دارای فشار سرویس پایینی هستند ( 5 تا 10 متر ) . اگر مزرعه دارای شیب تندی باشد ، دبی قطره چکان در خلال آبیاری تا حدود 50 درصد پیش بینی شده تغییر کرده و بعد از بستن آب ، قطره چکان‌های پایین تر همچنان به تخلیه آب ادامه می‌دهند . برخی گیاهان بیشتر و گیاهان دیگر کمتر آب دریافت می‌کنند. البته این مسائل با طراحی دقیق رفع می شود.


● شرایط خاک :
بعضی خاک‌ها دارای سرعت نفوذ نهایی کافی برای دریافت دبی تخلیه قطره چکان‌ها نبوده و تولید روان آب یا شرایط ماندابی می‌نمایند. معمولاً خاک‌های شنی ، به ویژه با لایه بندی افقی اندک ، برای آبیاری موضعی بسیار مناسب می‌باشند . این‌گونه لایه بندی برای آبیاری موضعی مفید است زیرا حرکت جانبی آب را افزایش داده و حجم بیشتری از خاک را مرطوب می‌سازد . تجربه نشان داده است که خاک‌های دارای بافت متوسط مناسب آبیاری موضعی بوده ، اما برخی خاک‌های بافت ریز روان آب تولید کرده‌اند.


● تجمع نمک :
نمک‌ها در سطح خاک تجمع یافته و خطر بالقوه‌ای برای گیاه فراهم می‌سازد زیرا باران‌های سبک املاح را به ناحیه ریشه گیاه منتقل می‌سازد . بنابراین ، وقتی بعد از دوره تجمع نمک باران می‌آید ، آبیاری بایستی طبق برنامه ادامه یابد تا به اندازه 5 سانتی متر باران وارد خاک شود و نمک‌ها را از ناحیه ریشه گیاه خارج سازد .
در هنگام آبیاری موضعی ، نمک‌ها در زیر سطح خاک و پیرامون حجم خیس شده خاک با قطره جکان نیز تجمع می‌یابد . خشک شدن خاک بین آبیاری‌ها موجب حرکت معکوس آب خاک و انتقال نمک از پیرامون ناحیه خیس شده به طرف قطره چکان می‌گردد حرکت آب بایستی همیشه دور از قطره چکان باشد تا از صدمات ناشی از نمک جلوگیری شود. بهتر است دور آبیاری همیشه 1 روز انتخاب شود.


● خطرات :
اگر حوادث کنترل نشده ای موجب قطع آبیاری گردد ، به گیاه سریعاً صدمه وارد می‌شود . زیرا توان ریشه‌ها برای گرفتن آب و مواد غذایی به حجم نسبتاً کوچک خاک خیس شده محدود می‌گردد.
با شکستن خط لوله انتقال آب اصلی یا درست کار نکردن سیستم تصفیه ، مقداری مواد زاید وارد آب می‌شود . با بروز این گونه حوادث ، تعداد زیادی از قطره چکان‌ها دچار گرفتگی می‌شوند که بایستی تعمیر یا تعویض گردند . مهمترین مساله پس از اجرای سیستم بهره برداری و نگه داری است که متاسفانه به این نکته مهم کمتر اهمیت داده می شود و همین مساله باعث ایجاد مشکلات فراوان پس از اجر اخواهد بود.

 

قسمتهای مختلف آبیاری موضعی


▪ واحد کنترل مرکزی
از دستگاه‌هایی تشکیل شده که آب پمپاژ شده را پس از تصفیه و افزایش کود ( در صورت لزوم ) و با کنترل دقیق میزان دبی جریان و تنظیم فشار وارد لوله اصلی شبکه آبیاری موضعی می‌نماید .
1) پمپ
2) حوضچه آرامش (درصورت نیاز)
3) هیدورسیکلون
4) فیلتر شن
5) تانک کود
6) فیلتر توری یا فیلتر دیسکی
 

 



● انواع آرایش قطره چکان‌ها و سطح خیس شده
در روش آبیاری موضعی تمام سطح زمین مرطوب نمی‌گردد بلکه درصدی از آن خیس می‌شود که آن‌را سطح خیس شده ( Pw ) می‌نامند . مقدار Pw به سطح خیس شده توسط هر نقطه ریزش آب، تعداد نقاط ریزش و آرایش نقاط بستگی دارد . حداقل سطح خیس شده باید 33درصد باشد.


تعداد نقاط ریزش و انواع آرایش قطره چکان‌ها در روی لوله‌های فرعی:
به طور کلی هر چه نقاط ریزش آب ( تعداد قطره چکان‌ها ) بیشتر باشد و قطره چکان‌ها با آرایش مطلوب‌تری استقرار داده شوند سطح خیس شده (Pw) بیشتر بوده ولی سیستم گران‌تر خواهد بود.


در اینجا پنج نوع استقرار قطره چکان که تاکنون معمول بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گردد توصیه می‌گردد: (البته انتخاب هریک از این آرایش ها نیاز به محاسبه سطح خیس شده دارد)


▪ آرایش مستقیم یک ردیفه
در این نوع استقرار برای هر ردیف کاشت یک ردیف لوله فرعی اختصاص یافته و قطره چکان‌ها با فواصل ( معمولاً مساوی ) روی آن قرار می‌گیرند. حاصل کار ایجاد یک نوار مرطوب ( نسبتاً همگن ) در طول ردیف کشت خواهد بود .
این روش آرایش یک آرایش ساده‌ای است که کار گذاری آن به راحتی انجام می‌گیرد . مخصوصاً اگر از قطره چکان‌های داخل خط A و یا از لوله‌های فرعی قطره چکانی استفاده سود ، می‌توان آن‌را به راحتی نصب و به سهولت جمع آوری نمود . به طور کلی این آرایش در کشت‌های ردیفی گیاهان یک ساله که در آن نیاز به ایجاد نوار مرطوب در طول ردیف کشت است مناسب و قابل توصیه می‌باشد.


▪ آرایش مستقیم دو ردیفی
این آرایش در باغات میوه مسن ، مخصوصاً موقعی که نوع درختان کشت شده دارای ریشه‌های توسعه یافته و پراکنده‌ای است توصیه می‌گردد . در این روش آرایش قطره چکان چنانکه مشاهده می‌گردد از دو ردیف لوله فرعی و در دو طرف ردیف کاشت استفاده می‌شود.

 

 

 

 

▪ آبیاری موضعی با آرایش تیپ Tape

لوله های تیپ، لوله های 16 میلیمتری هستند که با ضخامت 100 تا 250 میکرون ساخته می شوند و روی آنها دریپر نصب شده است. از این لوله ها برای آبیاری های موقت و یا مثلا زمین های اجاره ای برای یک یا دوفصل استفاده می شود چون این لوله ها تقریبا یکبار مصرف هستند و بعد از استفاده دور انداخته می شوند.

 

 

 

▪ آبیاری موضعی با آرایش بابلر Bubbler

پخش آب بر سطح خاک به صورت جریان باریک یا فواره از سوراخی با دبی بیشتر از آبدهی آبیاری قطره ای یا زیر بستری انجام می شود.دبی قطره چکان در این آبیاری از سرعت نفوذ نهایی خاک بیشتر است و ایجاد یک حوضچه برای نگهداری یا کنترل پخش آب ضروری می‌باشد .

سیستم آبیاری با بلر شبیه به سیستم آبیاری موضعی بوده با این تفاوت که در این سیستم از قطره چکان استفاده نمی‌گردد و پاشنده‌ای خاص با دبی حدود حداکثر 100 لیتر درساعت و بالاتر بهره گرفته می‌شود.این سیستم به فیلتراسیون با دقت بالا نیازی نداشته و بیشتر مناسب کشاورزانی می‌باشد که منابع آبی آن‌ها از کیفیت مطلوب برخوردار نبوده و یا دارای حقابه می‌باشند.

 

 

 

▪ آبیاری موضعی زیر سطحی Sub-Surface Irrigation

سیستم زیر سطحی بر پایه استفاده از نوارهای رطوبتی مداوم استوار است که تعیین کننده یک آبیاری مناسب و یکنواخت میباشد. بجای اینکه لترال ها و قطره چکان ها روی زمین باشند آنها را در 30 سانتیمتری زیرسطح خاک نزدیک ریشه قرار می دهند.این روش مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ایران فعلا مورد توجه واقع شده است، اما باید بدانیم که این روش در کشورهای پیشرفته بعد از تحقیقات تقریبا کنار گذاشته شده است.

روش دیگر برای استفاده بهینه از آب "آبیاری زیر سطحی" است. در این روش ، شبکه ای از لوله های لاستیکی استفاده می شود که در عمق حدود ۳۰تا ۴۰سانتی متری زمین کار گذاشته می شوند. اگر این کار به درستی صورت بگیرد ، سطح خاک خشک می ماند و کل آب به مصرف رشد گیاه می رسد. در روش زیر سطحی امکان استفاده از ماشین آلات سنگین کشاورزی وجود دارد اما چند مشکل عمده راه را بر استفاده از این روش تنگ کرده اند: یکی اینکه هزینه استفاده از این روش بسیار زیاد است.

مشکل دوم این است که گیاه به تدریج به درون قطره چکانها و یا منافذ لوله های متخلخل ریشه می دواند، و سرانجام لوله ها به طور کامل مسدود می شوند. مشکل سوم این است که برخی لوله های متخلخل همچون لوله های لاستیکی ، از مواد بازیافتی مانند تایر اتومبیل درست می شوند که حاوی مقداری کاد میم است. کاد میم هم یک عنصر فلزی سنگین است که خاک و غذا را آلوده و مسموم می کند. یک مشکل دیگر توزیع نا همگون آب از منافذ این لوله ها است : منافذ به طور یکنواخت باز نمی شوند ، در نتیجه آب در بعضی قسمتها تلف می شود و رطوبت ان به سطح خاک می رسد و سطح خاک شوره می بندد . همچنین ریشه گیاهان می توانند به داخل منافذ بزرگتر نفوذ و رشد کنند .

توزیع رطوبت در بهترین حالت ، در منطقه ریشه گیاه در روش آبیاری زیر سطحی است . در این حالت سطح خاک خشک می ماند و نشت تدریجی آب از لوله متخلخل به گونه ای صورت می گیرد که تلفات به سمت عمق وجود نداشته باشد .

 

▪ آبیاری موضعی لوله‌های تراوا Porous Leaky Pipe

لوله‌ها در زیر زمین قرار می‌گیرند و لوله‌ها قرار گرفتند که آب از آن خارج شده و جذب خاک می‌شود و به این ترتیب برای شخم و رفتن به داخل زمین مشکلی نداریم و مشکلی که این سیستم دارد:این است که بوسیله حیوانات جونده خورده شده آب داخل مزرعه هدر رفته و ما هیچ اطلاعی نداریم.

 

▪ آبیاری موضعی سفالی

در حال حاضر سیستم های سفالی مختلفی ابداع شده اند که یا به صورت تحت فشار (با استفاده از پمپ آب ) یا به صورت ثقلی (با استفاده از فشار اندک ناشی از اختلاف سطح)کار می کنند. این روش ها را "کپسول سفالی" می نامند و وجه مشترک میان آنها این است که قطعات سفالی با استفاده ا لوله های رابط به یکدیگر متصل می شوند . دو مشکل عمده در استفاده از این روش ها وجود دارد که یکی هزینه زیاد و دیگری قرار گرفتن قطعات آنها در سطح یا عمق کم خاک است که مانع استفاده از ماشین آلات برای انجام عملیات کاشت ، داشت و برداشت می شود.
این روش که ترکیبی از روشهای کوزه ای و زیر سطحی است مبتنی بر استفاده از لوله هایی است که به روش زیر سطحی در عمق خاک کاشته می شوند اما جنس آنها به جای لاستیک سفال است و از روش اختلاف سطح برای هدایت آب در آنها استفاده می شود.

سفال در خاک تجزیه نمی شود و خاک را آلوده نمی کند. نمونه هایی از لوله های سفالی غیر متخلخل که از آنها برای انتقال آب استفاده می شده در خرابه های باستانی  سوریه یافت شده که با آنکه بیش از پنج هزار سال از عمر آنها می گذرد هنوز هم سالم باقی مانده اند، از آن جالبتر شبکه انتقال آب با لوله های سفالی است که در حفریات باستان شناختی "شهر سوخته" در سیستان و بلوچستان یافت شده است.

لوله های سفالی که پس از سالها تحقیق و آزمایش تولید شده خاصیت آب دهی و مقاومت زیادی دارند این لوله ها با طول حدود ۳۳و قطر خارجی چند سانتی متر تولید و با اتصالاتی از جنس مواد پلاستیکی به هم متصل می شوند. بدین ترتیب خطوط لوله متخلخل و انعطاف پذیری به وجود می آید که به صورت یک شبکه زیر سطحی در عمق مناسب خاک نصب می شوند (بسته به اینکه کشت زراعی ،باغی ،بوته کاری یا فضای سبز باشد، عمق کار گذاری لوله ها کار می کند).

آب با فشار کمی که از اختلاف سطح زمین و عمق کار گذاری لوله ها ناشی می شود ، در لوله ها جریان می یابد و به تدریج به خاک نشت می کند. مکش خاک خشک به بیرون آمدن آب از لوله های سفالی کمک می کند . با مرطوب شدن خاک اطراف لوله ها مکش و آب دهی به خاک کاهش می یابد. این همان فرآیندی است که پیشتر با اصطلاح "خود تنظیمی" از آن یاد کردیم. استفاده از سفال مزایای دیگری نیز نسبت به لوله های لاستیکی دارد. یکی اینکه هزینه تولید آن بسیار کمتر از لوله های لاستیکی است دیگر اینکه آب دهی لوله های سفالی بر خلاف لوله های لاستیکی یکنواخت است. این مزیت مانع اتلاف آب در اعماق بیشتر یا خیس شدن سطح خاک می شود یعنی تبخیر سطحی حذف می شود و از آب بدون تجمع نمک در سطح خاک و شوره بستن حداکثر استفاده می شود.

مزیت دیگر این است که خاک و انرژی مورد نیاز برای تولید لوله های سفالی در کشور نامحدود است و همین مزیت سبب می شود که هزینه تولید این لوله ها نسبت به لوله های لاستیکی و پلی اتیلن به یک چهارم تقلیل می یابد.

 

 

 

 

▪ آبیاری موضعی مه پاش Mist

پخش آب به وسیله یک اسپری با مه پاش کوچک بر سطح خاک به آبیاری اسپری معروف است.

 

▪ آبیاری موضعی ریز پاش یا میکرو جت Micro jet

در این سیستم شعاع پوشش کم بوده . نیاز آبی درختان در اطراف آن‌ها تأمین می‌گردد. اجزاء این سیستم شامل خطوط آب رسان اصلی و فرعی ( جنس آن‌ها از لوله پلی اتیلن سخت (H.D) و پاشنده میکرو جت و ایستگاه پمپاژ و فیلتراسیون مربوطه است .راندمان آبیاری این سیستم از سیستم آبیاری موضعی یک یا چند ردیفه کمتر بوده و در بعضی از موارد از این سیستم علاوه بر تأمین نیاز آبی گیاه جهت کنترل درجه حرارت داخل باغ نیز استفاده می‌گردد.

 

▪ آبیاری موضعی ثقلی کم فشار Gravity

در این سیستم قطره چکان‌ها به شکلی ساخته شده اند که نیازی نیست آب با فشار داخل لوله وارد شود و مخزن هوایی احداث می‌شود و تحت نیروی ثقل و شیب زمین آب به داخل شبکه هدایت می شود.

 

 

 

 

تا اینجا بطور خلاصه:

 

اجزای مختلف روشهای آبیاری موضعی:
ایستگاه پمپاژ
 تجهیزات تصفیه آب
تانک تزریق کود و مواد شیمیایی
شبکه لوله‌ها و تجهیزات  مورد نیاز
گسیلنده‌ها (دریپرها)  

 

ایستگاه پمپاژ:
موتور (موتورالکتریکی - موتور دیزلی)
پمپ (حلزونی – فشارقوی WKL – شناور و . . . )
ساختمان و تجهیزات مورد نیاز (الکتریکال و مکانیکال)

 

تجهیزات تصفیه آب:

حوضچه رسوب‌گیر
جداکننده گردابی
صافی‌های شن
صافی‌های توری
گسیلنده‌ها 

 

تجهیزات تصفیه آب:

حوضچه رسوب‌گیر
جداکننده گردابی
صافی‌های شن
صافی‌های توری
گسیلنده‌ها

 

شبکه لوله‌ها:
اصلی
فرعی
رابط یا منیفولد
آبده یا لترال

 

گسیلنده‌ها:
گسیلنده‌های موجود در بازار بسیار متنوع بوده و با توجه به مشخصات فنی و نوع کاربری، آنها را می‌توان به گروههای مختلف طبقه‌بندی نمود. از جمله این تقسیم بندیها عبارتند از:
طبقه بندی از نظر نحوه اتصال به لوله آبده
طبقه بندی از نظر نحوه خیس کردن خاک
طبقه بندی از نظر مکانیسم شستشو
طبقه بندی بر اساس مکانیسم استهلاک فشار

 

طبقه بندی از نظر نحوه اتصال به لوله آبده:  
گسیلنده‌های در خط (IN LINE)  
گسیلنده‌های روی خط (ON LINE)

 

طبقه بندی از نظر نحوه خیس کردن خاک:
 توزیع کننده خطی
 توزیع کننده نقطه‌ای
 افشانه‌ها و ریزپاشها (آبپاشهای مینیاتوری)
 بابلرها

 

طبقه بندی از نظر مکانیسم شستشو :
 خود شوینده (دائمی- غیر دائمی)
 غیر خود شوینده

 

طبقه بندی بر اساس مکانیسم استهلاک فشار:
 گسیلنده‌های طولانی مسیر
 گسیلنده‌های کوتاه مسیر (پیچ در پیچ با زانوهای تند)
 لوله‌های دوجداره
 گسیلنده‌های گردابی (محفظه مدور و جریان ورودی مماس به دیواره)
 گسیلنده‌های جبران کننده فشار. (با تغییرات فشار دبی خروجی ثابت است)

 

آرایش گسیلنده‌ها:
نحوه قرارگیری گسیلنده‌ها در کنار درختان (آرایش) به شکلهای مختلف امکان پذیر می‌باشد:
 آرایش خطی یک ردیفه
 آرایش خطی دو ردیفه
 آرایش دم‌خوکی یا حلقوی
 آرایش زیگزاکی

 

سه مشخصه‌ مهم گسیلنده‌ها:
 رابطه دبی - فشار  
 سیستم استهلاک فشار
 قطر روزنه خروجی

 

مزایا و معایب آبیاری موضعی:


مزایا
الف) راندمان بالا
ب) قابل استفاده برای انواع محصولات
ج) قابل کاربرد در شرائط مختلف توپوگرافی و نوع خاک
د) سایر مزایا  (کارگری، زهکشی، کیفیت محصول، کود، یخبندان)

معایب
الف) مشکلات ذاتی
ب) مشکلات کاربردی
ج) مشکلات اجتماعی

 

 

به نام خدای بخشنده مهربان


قرآن را با ترجمه پارسی بخوانیم
 
1- سوره حمد (گشاینده)
بنام خدای بخشنده مهربان
ستایش خدای را که پروردگار جهانیان است {2}  خداوند بخشاینده مهربان {3}  دارای روز پاداش بندگان {4} ترا پرستش می کنیم و از تو یاری می جوئیم {5} مارا به راه راست هدایت فرما {6} راه کسانی که به ایشان نعمت دادی نه راه آنان که بر ایشان خشم گرفتی و نه راه گم گشتگان {7}
 


قرآن را به دور از تمام تفسیرها،باترجمه فارسی استاد محی الدین مهدی الهی قمشه ای بخوانید و به آن عمل کنید تا رستگار شوید. آیا شما نامه معشوق را بدون اینکه بفهمید و معانی آن را متوجه شوید هر روز یا هفته ای می خوانید و باز هم می خوانید؟ آیا این بی احترامی به قرآن نیست که در مدت مثلا چند روز با سرعت این همه معانی ارزشمند و بلند را فقط روخوانی کنید بدون لحظه ای اندیشه در آن؟
 
تا کنون چند بار قرآن را به شیوه پارسی خوانده اید؟ خواندن قرآن به شیوه پارسی دریچه ای تازه روی به سخن پروردگار باز می کند، خواندن قرآن به شیوه عربی حتی بارها و بارها چگونه شما را به سخن پروردگار نزدیک می کند؟در سخن الهی اندیشه کنید قرآن را پارسی بخوانید شاید با فهم معنی درست یک آیه زندگی ما و دیگران دگرگون شود. این است تمام آنچه که شما برای خوشبختی جاودانه به آن نیاز دارید و تنها همین است. شما همین قرآن گرانمایه و روشنگر را بخوانید تا به تمام لذات و خوشبختی های جهان هم در این دنیا و هم آن دنیا برسید. اسلام و قرآن شیرین ترین و آسان ترین راه خوشبختی است و تمام سخت گیریها و ظلم هایی که به نام اسلام  تحمیل کرده اند نتیجه جهل افرادی بوده که درکی از قرآن نداشته اند. بخوانید و تفکر کنید.

 

 

این ترجمه ای که در این وبلاگ قرار داده شده است از بهترین و شیواترین و دقیق‌ترین ترجمه های فارسی قرآن است که تا کنون انجام شده است. ترجمه قرآن به زبان فارسی توسط فولادند در سال ۱۳۷۳ توسط دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی با ویرایش محمد رضا انصاری و سید مهدی برهانی منتشر شده‌است.
بهاءالدین خرمشاهی در توصیف ترجمهٔ فولادوند می‌نویسد: «بدون اغراق ترجمه فولادوند از بهترین ترجمه‌های موجود به زبان فارسی است».ترجمه فولادوند ترجمه‌ای است به فارسی امروزی وبدون گرایش‌های خاص افراطی است یعنی نه فارسی‌گرایی مفرط دارد نه عربی‌گرایی مفرط. علاوه بر این یکی از ویژگی‌های کم‌نظیر ترجمه حاضر، ارائهٔ یک ترجمه آهنگین در سوره‌های مکی انتهای قرآن است.
=== ویژگی‌های ترجمه===
 محمد علی کوشا قرآن پژوه و منتقدِ ترجمه های ممتاز قرآن ، ویژگی های ترجمه فولادوند را اینگونه برمیشمارد :
نوع ترجمه: روش ترجمه آمیخته‌ای از دو روش ترجمه محتوایی و ترجمه تحت‌اللفظی است یعنی ارائه یک نثر روشن وشیوا ودر عین حال مطابق با متن آیات.
نثر ترجمه: اسلوب و زبان ترجمه به فارسی امروز، ساده ودر عین حال شیواست.
مطابقت با متن: این ترجمه از مطابقت بی نظیر با اصل کلام الاهی برخوردار است. محمد علی کوشا مهمترین ویژگی ترجمه فولادوند را مطابقی بودن آن می‌داند
توضیحات: توضیحات مختصری شامل ظاهر کردن مراجع ضمیر، حرف ربط ودیگر افتادگی‌ها دارد که به دقت در داخل قلاب قرار گرفته‌است.
هماهنگی شیوه ترجمه: روش مترجم به صورت یکسان در سراسر ترجمه حفظ شده‌است.
هماهنگی در ترجمه واژه‌های مشابه: رعایت این مسئله مورد توجه مترجم بوده‌است. ودر سراسر ترجمه توفیقات خوبی داشته‌است.

 

 

 

 

دانلود قرآن صوتی فارسی – ترجمه فولادوند 

لینک اصلی از سایت کتابهای صوتی

 

دانلود با لینک مستقیم:

جزء حجم زمان زبان Format دانلود کنید
جزء اول ۶٫۶MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء دوم ۶٫۳MB ۴۸ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء سوم ۷MB ۵۳ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء چهارم ۶٫۱MB ۴۶ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء پنجم ۶٫۷MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء ششم ۶MB ۴۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء هفتم ۷٫۳MB ۵۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء هشتم ۶MB ۴۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء نهم ۶٫۳MB ۴۷ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء دهم ۵٫۶MB ۴۲ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء یازدهم ۶MB ۴۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء دوازدهم ۵٫۴MB ۴۱ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء سیزدهم ۵٫۸MB ۴۴ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء چهاردهم ۶٫۶MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء پانزدهم ۷MB ۵۳ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء شانزدهم ۶٫۸MB ۵۱ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء هفدهم ۶٫۱MB ۴۶ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء هجدهم ۶٫۴MB ۴۸ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء نوزدهم ۶٫۶MB ۴۹ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیستم ۵٫۷MB ۴۳ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و یکم ۵٫۹MB ۴۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و دوم ۶٫۳MB ۴۷ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و سوم ۶٫۷MB ۵۱ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و چهارم ۵٫۹MB ۴۵ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و پنجم ۶٫۶MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و ششم ۶٫۶MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و هفتم ۶٫۷MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و هشتم ۶٫۲MB ۴۷ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء بیست و نهم ۶٫۷MB ۵۰ دقیقه فارسی Mp3 دانلود
جزء سی ام ۶٫۳MB ۴۸ دقیقه فارسی Mp3 دانلود

 

 

 

متاسفانه پرداخت شما ناموفق بود.

در صورت کسر پول از حساب شما مبلغ حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد به حسابتان باز می گردد.